تفاوت بین محصولات vCenter، ESXi و vSphere

در این مقاله به اصطلاحات رایج در VMware پرداخته می شود. این نوشته برای افرادی مفید خواهد بود که در مورد تفاوت بین محصولات VMware آگاهی دقیقی ندارند. در ادامه به روشن ساختن تردیدهای موجود در این مورد خواهیم پرداخت.

در سال 2001، VMware ESX (پیشتر به نام VMware ESX Server شناخته می شد) راه اندازی شد و تغییری اساسی را در مجازی سازی آغاز نمود. امروزه VMware شرکتی پیشتاز در مجازی سازی مراکز داده محسوب می شود. اغلب هر یک سال و نیم، نرم افزار با افزودن ویژگی های جدیدی ارائه می شود که با سخت افزارهای جدیدی همچون NVMe SSD ها، HDD های بسیار بزرگ و یا آخرین CPU ها از AMD یا Intel سازگاری داشته باشند.

VMware ESXi

ESXi یک hypervisor است. این بخش خیلی کوچکی از نرم افزار است که بر روی یک سرور فیزیکی (host) نصب می شود و اجازه اجرای چندین OS گوناگون را در کنار هم خواهد داد. این OS ها کاملا از یکدیگر تفکیک شده اند اما می توانند از طریق شبکه با بقیه جهان و دیگر کامپیوترهای موجود در LAN ارتباط برقرار کنند. سیستم عامل ها بر روی ماشین های مجازی (VM) اجرا می شوند و هر VM سخت افزارهایی مجازی (CPU، Memory، Disk) دارد.

VMware ESXi یک نسخه رایگان و یک نسخه پولی دارد. نسخه رایگان آن از طریق وبسایت vmware قابل دانلود است که دارای محدودیت هایی است، مقیاسی محدود را در اختیار می گذارد و از طریق سرور مدیریت مرکزی، vCenter، قابل مدیریت نیست. با این وجود نسخه رایگان از  VMware ESXiمی تواند به remote storage (جایی که VM ها در آن ایجاد، ذخیره و اجرا می شوند) متصل شود. Remote storage می تواند بین چندین هاست ESXi به اشتراک گذاشته شود اما قابل اشتراک گذاری بین VM ها نیست. VM ها توسط هر ESXi تصاحب شده اند و بنابراین با وجود این خصیصه مدیریت مرکزی امکان پذیر نیست.

نحوه استفاده از نسخه رایگان ESXi واضح است. آموختن، آزمایش workflow ها، تست های کوچک DR (تست disaster recovery، این تست ها به سازمان در تضمین بازیابی اطلاعات، و بازگردانی اپلیکیشن های حیاتی در بیزینس و تداوم عملیات ها پس از وقفه در سرویس ها کمک می کند)، اعتبارسنجی تصمیم های وابسته به معماری. هنگامی که می خواهید windows patch را قرار دهید می توانید از snapshot برای پیشگیری از مشکلات احتمالی بهره برید. برای مثال شما ممکن است بخواهید با استفاده از VMware Converter و تکنولوژی (P2V (physical to virtual ، مهاجرت سیستم عامل، application و داده ها از هارد دیسک اصلی کامپیوتر به ماشین مجازی) ، یک کلون ایزوله از production server خود ایجاد کنید و بخواهید سرویس پک مایکروسافت را تست کنید پیش از اینکه آن را مستقیما به محیط production  بیاورید و احتمالا دچار downtime می شوید.

محدودیت های نسخه رایگان ESXi عبارتند از:

• نبود پشتیبانی
• عدم اتصال به vCenter Server
• حداکثر 2 عدد CPU فیزیکی
• تعداد نامحدود core به ازای هر CPU
• تعداد نامحدود حافظه فیزیکی
• تخصیص حداکثر 8 عدد vCPU به ازای هر VM

VMware vCenter

بخش مرکزی از نرم افزار است که به شما اجازه خواهد داد که مدیریت مرکزی همه زیرساخت ها را انجام دهید. از طریق یک کنسول شما تقریبا همه چیز را می توانید اجرا کنید. vCenter server  به صورت نرم افزاری است که بر روی ویندوز نصب می شود، علاوه بر آن به عنوان یک appliance مجازی (VM از پیش کانفیگ شده) بر مبنای سیستم عامل لینوکس نیز وجود دارد.

vCenter server بخشی از نرم افزار است که نیاز به لایسنس دارد. برای خرید آن دو انتخاب وجود دارد:

• vCenter Server Essentials: به عنوان بخشی از vSphere Essential و دسته Essential Plus است. این نسخه از vCenter server (که به آن vCenter server Essential هم می گویند) برای مدیریت حداکثر 3 هاست با حداکثر دو CPU فیزیکی در هر کدام، مناسب است. اگر شما کسب و کاری کوچک دارید، می توانید در نظر داشته باشید که به آسودگی تقریبا 60 ماشین مجازی (VM) را به اجرا در می آورید و این راهکار برای شما مناسب است. با استفاده از بسته Essential علاوه بر لایسنس vCenter server لایسنس ESXi (سه هاست با حداکثر 2 CPU برای هر کدام) را هم به دست می آورید.
• Standalone vCenter Server: این نسخه کاملی از vCenter server است که حداکثر تا 2000 هاست با 25000 VM روشن را مدیریت می کند. این بسته لایسنس مجزایی برای vCenter server است. VMware vCenter  تنها یک تکه از پازل لایسنس است و شما برای هر کدام از هاست های ESXi نیاز به لایسنس دارید تا بتوانید آنها را از یک مکان مرکزی مدیریت کنید. این لایسنس ها سه نوع مختلف دارند که عبارتند از: standard، enterprise، enterprise Plus و به ازای هر CPU فیزیکی به یک لایسنس نیاز است. بنابراین اگر شما یک هاست با دو CPU فیزیکی داشته باشید، نیاز به دو لایسنس برای همان یک هاست دارید.

VMware vSphere

VMware vSphere یک نام تجاری برای کل مجموعه VMware است. VMware vSphereبسته ای نرم افزاری همراه با مولفه های ESXi، vCenter، vSphere Client است. vSphere دو مولفه اصلی دارد که عبارتند از VMware ESXi و VMware vCenter Server.

بسته vSphere مناسب برای کسب و کارهای کوچک

قیمت لایسنس ها برای این محصول متفاوت است اما یکی از دسته های با هزینه کمتر، vSphere Essential یا Essential Plus است. این بسته ها از vSphere برای کسب و کارهای کوچک کارآمدترین روش محسوب می شوند. آیا اختلافی بین آن دو وجود دارد؟ بله وجود دارد.

بسته به لایسنسی که به کار می بندید، ویژگی های قابل دسترس بیشتری از طریق vSphere Web client در اختیارتان قرار می گیرد. در شکل زیر نمایی از کنسول VMware vSphere پس از اتصال به vCenter server را می بینید.

در جدول زیر تفاوت بین Essential و Essential PLUS آورده شده است. همانطور که می بینید در Essential ویژگی های (High Availability، vMotion، backup software (VDP یا امکان افزودن VSAN وجود ندارد.

بسته Essential برای تعداد کلاینت های کم مناسب است و کلاینت هایی که به availability نیاز ندارند. کلاینت هایی که از عهده ماندن در وضعیت offline در طول روز بر می آیند در حالی که maintenance سخت افزار را انجام می دهند. به عبارت دیگر، امکان migrate ماشین های مجازی شما به هاستی دیگر و اجرای maintenance یا patching هاست را بدون وقفه فراهم می کند و به شما منفعتی واقعی خواهد رساند. این در طول ساعت های کاری در طول روز می تواند انجام شود در حالی که کاربران مشغول به کارشان هستند.

همچنین اگر خطای سخت افزاری برنامه ریزی نشده ای وجود داشته باشد، قابلیت HA در vSphere موجب می شود، VM هایی که در اثر خطای هاست دچار مشکل شدند، به طور خودکار restart شوند. این VM ها به طور خودکار مجددا آغاز می شوند بر روی هاست دیگری که جزیی از کلاستر VMware است. Downtime کوچکی در فاصله بین رخداد این حوادث و از سرگیری مجدد VM بر روی هاست دیگر رخ می دهد. هاستی که اجرای VM بر روی آن از سر گرفته می شود، باید ظرفیت دردسترس و کافی از حافظه و CPU داشته باشد. زمانی که این روند خودکار اتفاق می افتد، VM راه اندازی شده و همه فرآیندها به طور کاملا خودکار و بدون دخالت ادمین انجام می شوند.

بسته vSphere Essential Plus شامل ویژگی های نظیر ESXi، vMotion، High Availability، vShield Endpoint و vSphere Replication می شود در حالی که بسته Essential تنها شامل ویژگی ESXi است.

بسته vSphere مناسب برای شرکت های enterprise

همه بسته های VMware vSphere مناسب برای enterprise به ازای هر پردازنده فیزیکی نیاز به لایسنس دارند در حالی که پردازنده با توجه به edition انتخاب شده حداکثر 6 یا 12 هسته می تواند داشته باشد.

vSphere Standard Edition شمال گزینه های ESX یا ESXiء VMFS، four-way virtual SMP (vCPU)، vCenter Server Agent، vStorage API یا VCB، مدیریت بروزرسانی vCenter، vMotion، VMware HA و vStorage Thin Provisioning می شود. این بسته برای هاست هایی با حداکثر 6 هسته به ازای هر پردازنده و حداکثر 256GB از حافظه RAM قابل استفاده است.

vSphere Advanced Edition بر پایه همان ویژگی های بسته standard است با این تفاوت که شامل قابلیت های افزونه از vMotion، hot-add، تحمل پذیری خطا (Fault Tolerance)، بازیابی داده ها و دسته بندی های vShield می شود. این بسته سیستم هایی با حداکثر 12 هسته به ازای هر پردازنده و 256GB از حافظه RAM را پشتیبانی می کند.

vSphere Enterprise Edition بر مبنای بسته Advanced و همراه با قابلیت هایی اضافی نظیر storage vMotion، Distributed Resource Scheduler (DRS و (Distributed Power Management (DPM ایجاد شده است. این بسته هاست هایی با حداکثر شش هسته به ازای هر پردازنده و حداکثر 256GB از حافظه RAM را پشتیبانی می کند.

vSphere Enterprise Plus Edition همه ویژگی های بسته های پیشین را به اضافه Host Profile و vNetwork Distributed Switch دارد. این بسته برای هاست ها حداکثر 12 هسته به ازای هر پردازنده را فراهم می کند و هیچ محدودیتی برای حافظه RAM ندارد. همچنین در این نسخه می توان از سوییچ مجازی Cisco Nexus 1000V بهره برد.

همانطور که تاکنون گفته شد VMware محصولات زیادی را عرضه کرده است که مهمترین آنها vSphere، پلتفرم مجازی سازی و vCenter Server هستند. سازمان ها می توانند بر حسب نیاز  از میان شش سری VMware vSphere یا bundle ها و یک محصول رایگان گزینه مناسب خود را انتخاب کنند. آنها می توانند انتخابی شامل یک ESX hypervisor کامل یا ESXi سبک داشته باشند.